Nhiều người vẫn nghĩ rằng các bệnh lý nghiêm trọng như tiểu đường chỉ xuất hiện ở người lớn tuổi hoặc có yếu tố di truyền từ gia đình. Nhưng sự thật thì khác. Nguyên nhân chính thường bắt nguồn từ những thói quen nhỏ nhặt, lặp đi lặp lại hàng ngày mà chúng ta ít khi để ý. Đây chính là những “thủ phạm” âm thầm phá hủy sức khỏe, đẩy nhanh quá trình lão hóa và tăng nguy cơ mắc tiểu đường, đặc biệt trong xã hội hiện đại khi nhịp sống ngày càng nhanh và áp lực càng cao.
Bác sĩ Hiếu chia sẻ 8 thói quen cần tránh để duy trì sức khỏe tốt, ổn định đường huyết và có một cuộc sống năng động, khỏe mạnh.
1. Bỏ bữa sáng – Sai lầm lớn ảnh hưởng tới đường huyết
Rất nhiều người vì bận rộn hoặc muốn giảm cân đã bỏ bữa sáng mà không biết rằng điều này hoàn toàn có thể làm sức khỏe suy giảm. Sau một đêm dài không ăn uống, cơ thể cần được cung cấp năng lượng để khởi động lại các hoạt động sống. Nếu bỏ bữa sáng, lượng đường huyết sẽ dao động thất thường, làm cho quá trình chuyển hóa bị rối loạn. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, mất tập trung và làm tăng nguy cơ kháng insulin – nguyên nhân chính gây tiểu đường type 2.
Một bữa sáng đầy đủ dưỡng chất, bao gồm tinh bột, đạm và chất xơ sẽ giúp ổn định đường huyết, cung cấp năng lượng liên tục và tạo đà cho cả ngày hoạt động hiệu quả.
2. Uống quá ít nước – Ảnh hưởng lớn tới gan, thận và chuyển hóa
Nước là thành phần thiết yếu giúp gan và thận làm sạch cơ thể khỏi các chất độc hại và chất thải. Khi uống nước không đủ, chức năng của các cơ quan này bị ảnh hưởng, từ đó gây tích tụ độc tố và làm rối loạn chuyển hóa glucose trong máu. Ngoài ra, cơ thể thiếu nước cũng ảnh hưởng tiêu cực đến tuần hoàn máu và khả năng giữ cân bằng nội môi.
Bác sĩ Hiếu khuyên nên uống đủ khoảng 2 lít nước mỗi ngày (có thể điều chỉnh theo thể trạng, môi trường và mức độ vận động). Thói quen này giúp duy trì đường huyết ổn định và làn da tươi tắn, khỏe khoắn hơn.
3. Ít ăn rau và trái cây – Nguy cơ thiếu chất xơ và chất chống oxy hóa
Rau xanh và trái cây là nguồn cung cấp chất xơ rất quan trọng giúp ổn định đường huyết, kiểm soát cân nặng và hỗ trợ tiêu hóa. Chất xơ làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu, giúp tránh được tình trạng đường huyết tăng cao đột ngột sau ăn. Hơn nữa, các loại rau củ và trái cây màu sắc đậm chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng, giảm viêm, và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.
Thiếu chất xơ sẽ khiến đường huyết dao động thất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh tiểu đường phát triển.
4. Ăn quá nhiều đồ ngọt – Tích tụ mỡ, tăng nguy cơ tiểu đường
Đường và các loại đồ ngọt khi tiêu thụ quá nhiều không chỉ gây tăng cân mà còn làm rối loạn chuyển hóa insulin. Lượng đường dư thừa sẽ chuyển thành mỡ tích tụ ở vùng bụng, gây ra hiện tượng kháng insulin – nền tảng của bệnh tiểu đường type 2. Ngoài ra, đường cũng góp phần làm tăng các phản ứng viêm trong cơ thể, khiến sức khỏe toàn diện giảm sút.
Thay vì sử dụng bánh kẹo, nước ngọt có ga, các loại bánh ngọt công nghiệp, hãy ưu tiên ăn trái cây tươi ít đường và các món ăn nhẹ lành mạnh hơn.
5. Ăn đồ ăn nhanh thường xuyên – Tác động xấu lên chuyển hóa và sức khỏe tổng thể
Đồ ăn nhanh thường chứa nhiều dầu mỡ, muối và chất bảo quản, không chỉ làm tăng nguy cơ thừa cân mà còn gây hại cho gan và hệ tim mạch. Việc tiêu thụ quá nhiều thức ăn chế biến sẵn sẽ làm rối loạn quá trình chuyển hóa glucose và lipid trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, trong đó có tiểu đường.
Đồ ăn nhanh chỉ nên được xem là lựa chọn “đổi gió” thỉnh thoảng, không nên sử dụng hàng ngày để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
6. Uống nhiều rượu, bia và nước ngọt có ga – Gây quá tải cho gan và tăng tích tụ mỡ
Rượu bia và nước ngọt có ga là những tác nhân gây hại cho gan, khiến gan phải làm việc quá sức để chuyển hóa và thải độc. Khi gan hoạt động kém hiệu quả, việc điều hòa đường huyết cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hơn nữa, các loại thức uống này chứa nhiều calo “rỗng”, dễ dẫn đến thừa cân béo phì – yếu tố nguy cơ hàng đầu của tiểu đường.
Thay vì sử dụng các loại đồ uống này thường xuyên, hãy chọn nước lọc, trà thảo mộc hoặc các loại nước không đường để cơ thể nhẹ nhàng và khỏe mạnh hơn.
7. Lười vận động – Nguy cơ mất cân bằng chuyển hóa và tăng cân
Vận động thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân nặng, tăng cường nhạy cảm insulin và cải thiện sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, thói quen ngồi lì một chỗ nhiều giờ mà không vận động hoặc tập luyện có thể làm giảm khả năng tiêu thụ glucose của cơ bắp, gây tích tụ mỡ và tăng nguy cơ tiểu đường.
Ngay cả những bài tập nhẹ nhàng như đi bộ 20 phút mỗi ngày hoặc đứng dậy vận động sau mỗi 1-2 giờ làm việc cũng giúp máu lưu thông tốt hơn và thúc đẩy quá trình chuyển hóa diễn ra hiệu quả.
8. Thức khuya – Gây rối loạn hormone và ăn vặt tăng đường huyết
Giấc ngủ có ảnh hưởng trực tiếp đến các hormone kiểm soát đói – no, trong đó có insulin và leptin. Thức khuya làm mất cân bằng hormone, khiến cơ thể tăng cảm giác đói, thèm ăn đặc biệt là các loại đồ ngọt, đồ ăn nhanh vào ban đêm. Điều này không chỉ làm tăng lượng calo tiêu thụ mà còn khiến đường huyết biến động khó kiểm soát.
Ngoài ra, ngủ muộn còn khiến cơ thể mệt mỏi, giảm sức đề kháng và làm chậm quá trình hồi phục tế bào. Hãy cố gắng đi ngủ trước 23h, đồng thời hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử để có giấc ngủ sâu và chất lượng.
Những thói quen tưởng chừng rất nhỏ nhặt như bỏ bữa sáng, uống ít nước, ăn đồ ngọt hay thức khuya đều góp phần “bào mòn” sức khỏe theo thời gian và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường. Việc nhận thức đúng và điều chỉnh lối sống, thói quen ăn uống và vận động hàng ngày sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe bền vững, kiểm soát tốt đường huyết, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống.
Nếu bạn muốn được tư vấn chi tiết hơn về cách phòng ngừa và quản lý bệnh tiểu đường qua thói quen sinh hoạt, hãy liên hệ với bác sĩ Hiếu để được hỗ trợ cá nhân hóa phù hợp với thể trạng và nhu cầu của bạn.